شناسایی ابعاد و مولفه های برنامه درسی محیط کار در سازمان¬های کسب و کار (مطالعه موردی: سازمان بنادر و دريانوردي)
محورهای موضوعی : روش های نوین آموزش وتوسعه منابع انسانی
زهرا شریفی بلو
1
(دانشجوی دکتری،گروه علوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.. )
کورش فتحی واجارگاه
2
(استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران )
سعید صفایی موحد
3
(استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
علیرضا عراقیه
4
(استاد، گروه علوم تربیتی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران )
کلید واژه: برنامه درسی, محیط کار, مدیریت یادگیری, سازمان بنادر و دریانوردی.,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مولفه¬های برنامه درسی محیط کار در سازمان¬های کسب و کار در سازمان بنادرو دریانوردی انجام پذیرفت. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و رویکرد پژوهش حاضر، کیفی و از نوع پژوهش نظریه¬ای بود. شرکت کنندگان پژوهش، شامل خبرگان و متخصصان رشتۀ برنامۀ درسی که همگی دارای مدرک دکتری برنامۀ ریزی درسی هستند و همچنین کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی در سطوح مدیریتی، کارشناسی که حداقل 5 سال تجربه کار در آموزش و توسعه منابع انسانی سازمان بنادر و دریانوردی را دارا بود. برای تعیین نمونه¬ها از روش نمونه¬گیری غیر تصادفی هدفمند استفاده شد که 20 نفر با استفاده از اصل اشباع به عنوان حجم نمونه، در نظر گرفته شد. در این پژوهش به‌منظور گردآوری داده‌ها، از روشهای کتابخانه‌ای(شامل کتاب‌ها، پایگاه‌های معتبر علمی و پایان‌نامه‌های دانشگاهی) و مصاحبۀ نیمه ساختاریافته استفاده شد. به منظور تعیین روایی ابزار، از معیارهای کیفیت پژوهش کیفی استفاده شد. این معیارها شامل، دقت، اعتبار، قابلیت اعتماد، انتقال پذیری و تایید پذیری بود که مورد تایید قرار گرفتند. روش تحليل داده¬ها در پژوهش حاضر، تحلیل مضمون بود. نتایج حاصل از تحلیل نشان می¬دهد که از میان 121 شاخص (گویه) موجود، 24 مولفه‌ی اصلی قابل شناسایی است. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش، می توان دریافت که ساختار برنامه درسی شامل مولفه¬های هدف( نیازسنجی، سازگاری فرهنگی و تفاوت¬های فردی و انعطاف پذیری)، محتوا ( چالش برانگیزی، متناسب و سهولت در دسترس) و ارزشیابی ( تناسب سنجش و ارزشیابی با اهداف، محتوا و منابع یادگیری، وضوح و شفافیت معیارهای سنجش، استفاده از روشهای سنجش و ارزشیابی و سنجش انعطاف پذیر) می باشد. در مورد عوامل موثر بر بر طراحی وتدوین برنامه درسی محیط کار مبتنی برمدیریت یادگیری در سازمان بنادر و دریانوردی، نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل مدیریتی، عوامل سازمانی، عوامل فردی، عوامل آموزشی از عوامل موثر می¬باشند. همچنین پارادایم مدیریت یادگیری در مقایسه با مدیریت اموزشی شامل مولفه های یادگیری موثر، دانش¬مداری، نگرش، عوامل سازمانی، می باشند. اصول و مفروضات الگوی برنامه درسی محیط کار مبتنی بر مدیریت یادگیری شامل مولفه های محورهای برنامه درسی، عوامل توسعه¬ای، ارزش و ویژگیهای برنامه درسی مبتنی بر مدیریت یادگیری شامل مولفه¬های ویژگی ماهیتی، ویژگی یادگیری و ویژگی محیطی شناسایی شدند.
This study investigated the dimensions and components of the curriculum of the work environment in business organizations in the Ports and Maritime Organization. In terms of purpose, this research was applied and the method was qualitative and theoretical. The participants of the research include experts and specialists in the field of curriculum, with a doctorate in curriculum planning, as well as employees of the Ports and Maritime Organization at the managerial level ad also the experts who have at least 5 years of work experience in the training and development of human resources of the Ports and Maritime Organization. To determine the samples, a non-random sampling method was used, and 20 individuals were considered as the sample using the principle of saturation. In this research, in order to collect data, library methods (including books, authoritative scientific databases and university theses) and semi-structured interviews were used. In order to determine the validity of the tool, qualitative research quality criteria were used. These criteria included accuracy, validity, reliability, transferability and confirmability, which were approved. The method of data analysis in the present study was thematic analysis. The results of the analysis showed that among the 121 indicators (items) available, 24 main components can be identified. Based on the results of the research, it could be seen that the structure of the curriculum includes target components (needs assessment, cultural adaptation and individual differences and flexibility), content (challenging, appropriateness and ease of access) and evaluation (suitability of measurement and evaluation with objectives, content and learning resources, clarity and transparency of assessment criteria, use of assessment and evaluation methods and flexible assessment). Regarding the effective factors on the design and compilation of the learning management-based work environment curriculum in the port and maritime organization, the results of the research indicated that managerial factors, organizational factors, individual factors, and educational factors are effective factors. Also, compared to educational management, the learning management paradigm includes effective learning components, knowledge orientation, attitude, and organizational factors. The principles and assumptions of the curriculum model of the workplace based on learning management, including the components of curriculum axes, development factors, value and characteristics of the curriculum based on learning management, including the components of nature characteristics, learning characteristics and environmental characteristics, were identified.
1.رحیمیان، حمید.، عباس پور، عباس.، طاهری، مرتضی.،کرمانی، محمد.، نجفی، علی.(1397). بررسی و تحلیل الگوهای طراحی آموزشی و یادگیری محیط کار و انتخاب مدل انطباقی جهت بهینه سازی آموزش سازمانی در صنعت پتروشیمی، فصلنامه علمی _ پژوهشی مدیریت منابع انسانی در صنعت و نفت، 36، ( ۶ ).
2.سعیدی، سید ناصر و مرادپور، کمال. (1392). نقش بنادر در فرايند توسعه اقتصادي کشور. بندر و دریا، 28(201)، 56-20
3.صفایی موحد، سعید.(1397). الگویی برای برنامه درسی محیط کار بر مبنای رویکرد هیوتاگوژی. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران ،12(51)،5-26
4.فتحی واجارگاه، کوروش. (1393). اصول و مفاهیم اساسی برنامه ریزی درسی، چاپ اول، تهران، نشر علم استادان.
5.مهماندوست قمصری، زهرا سادات، فتحی واجارگاه، کوروش، خراسانی، اباصلت، صفایی موحد، سعید. (1399). طراحی الگوی برنامه درسی محیط کار: یک مطالعه سنتز پژوهی. نظریه و عمل در برنامه درسی،
1) Billett, S. (2022). Learning in and Through Work: Positioning the Individual. In Research Approaches on Workplace Learning (pp. 157-175). Springer, Cham.
2) Boud, D., & Middleton, H. (2003). Learning from others at work: communities of practice and informal learning. Journal of workplace learning.
3) Chen, P., Clark, M., Sharma, M., Troya, Y., Cenzer, I., & Rivera, J. (2021). A longitudinal workplace-based interprofessional curriculum for graduate learners in a geriatrics patient-centered medical home. Journal of Interprofessional Education & Practice, 24, 100459.
4) Eisener, N. A. (2001). Exploring the Contrast Between Need and Availability of Employer-supported Education and Training (pp. 0964-0964). National Library of Canada= Bibliothèque nationale du Canada, Ottawa.
5) Endedijk, M. D., & Cuyvers, K. (2022). Self-regulation of professional learning: towards a new era of research. In Research Approaches on Workplace Learning (pp. 219-237). Springer, Cham.
6) Hartstein, B., & Yackel, E. (2021). The United States Army Medical Command, becoming a learning organization. The Learning Organization.
7) Ismailova, R., Medeni, T. D., Medeni, I. T., Muhametjanova, G., & Soylu, D. (2021). Organizational learning management system application via micro PC hardware: A case study in Kyrgyzstan. International Journal of Virtual and Personal Learning Environments (IJVPLE), 11(1), 54-63.
8) Lee, J. J. (2002). A social outcast: The social construction and deconstruction of religion in the curriculum. Journal of College and Character, 3(7), 1-9.
9) Ley, T., Tammets, K., Sarmiento-Márquez, E. M., Leoste, J., Hallik, M., & Poom-Valickis, K. (2021). Adopting technology in schools: modelling, measuring and supporting knowledge appropriation. European Journal of Teacher Education, 1-24.
10) Moore, A. L., & Klein, J. D. (2020). Facilitating informal learning at work. TechTrends, 64(2), 219-228.
11) Quew-Jones, R. J., & Rowe, L. (2022). Enhancing the degree apprenticeship curriculum through work-based manager and mentor intervention. Journal of Work-Applied Management, (ahead-of-print).
12) Rausch, A., Bauer, J., & Graf, M. (2022). Research on Individual Learning from Errors in the Workplace–A Literature Review and Citation Analysis. Research Approaches on Workplace Learning, 47-75.