طراحی الگوی توسعه مدیران مدارس براساس رویکرد شایستگی محور (مورد مطالعه : مدارس دوره دوم مقطع متوسطه شهر تهران)
محورهای موضوعی : شایستگی های مورد نیاز رهبران منابع انسانیمژگان فرهادفر 1 , ابوالقاسم دلخوش کسمایی 2 * , محمود صفری 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامي واحد دماوند
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند
3 - دانشگاه آزاد اسلامي واحد دماوند
کلید واژه: توسعه مدیران, مدارس, رویکرد شایستگی محور,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر طراحي الگوي توسعه مديران مدارس بر اساس رويكرد شايستگي محور (مورد مطالعه: مدارس دوره دوم مقطع متوسطه شهر تهران) است. روش پژوهش عبارت است از روش آمیخته کیفی به روش تئوری زمینه ای و مدل معادلات ساختاری به روش کمی. جامعه پژوهش عبارت اند از کلیه مدیران مدارس دوره دوم مقطع متوسطه شهر تهران و نمونه در بخش کیفی 22 نفر از خبرگان و صاحبنظران مدیریت آموزشی از سازمان آموزش و پرورش و دانشگاه ها هستند، و در بخش کمی 330 نفر از مدیران مدارس متوسطه در مناطق آموزش و پرورش 22 گانه شهر تهران انتخاب شده است. ابزار های تحقیق عبارت است از مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه محقق ساخته سنجش توسعه مديران شایسته. داده‌ها در بخش کیفی به روش گراندد تئوری اکتشافی جمع‌آوری شده و سپس با آزمون مدل معادله ساختاری در نرم افزار pls تحلیل شده است. یافته‌ها نشان داد 77 مفهوم، تحت 16 مولفه شناسایی شد. نتایج تحلیل اکتشافی نشان داد دو مقوله توسعه شایستگی ها، توسعه مهارت و صلاحیت به عنوان مقوله های اصلی بدست آمدند. چهار مورد مورد از شرایط علي شامل: مدیریت استعداد، توسعه مدیران، الزامات سازمان و منابع به عنوان عوامل علی اثر گذار بر توسعه شایستگی های مدیران بدست آمده است. چهار مورد از زمينه ها و بستر های پدیده شامل نگاه به شایسته سالاری و توسعه کارکنان، جو و فرهنگ سازمانی و شرایط محیطی بدست آمده است که نیازمند فراهم آوردن هستن، همچنین دو عامل مداخله‌گر عوامل سازمانی و مقررات سازمانی بدست آمده است که نیاز مند کنترل و ایجاد هستند و یک پیامد که توسعه مدیران با رویکرد شایستگی محور در دو بعد فردی و سازمانی است، مدل توسعه شایستگی محور مدیران را تشکیل می دهد. در تایید مدل و مرحله کمی، تحلیل مسیر ارتباط بین متغیر ها نشان می دهد مسیر مستقیم بسترها، شرایط مداخله گر و مقوله های محوری به راهبرد ها همچنین مسیر های مستقیم راهبرد ها به پیامد ها و شرایط علی به مقوله محوری معنادار بود. از طرفی مسیر های غیر مستقیم شرایط علی به راهبرد ها از طریق مقوله محوری ، بستر و عوامل مداخله گر و مقوله محوری به پیامد از طریق راهبرد ها و همچنین شرایط علی به پیامد ها از طریق راهبرد ها و مقوله محوری معنادار بود.
The present study is the design of a model for the development of school principals based on a competency-based approach (Case study: secondary schools in Tehran). The method of this research is applied in terms of purpose and has been done by the exploratory method. The data collection method is mixed (quantitative and qualitative) and the data collection tool is interviews with experts by conducting specialized interviews using the Delphi method and a questionnaire. After executing the questionnaire, data analysis in the qualitative part by coding method (open, axial and selective) and in the quantitative part analyzed the collected data in two descriptive and inferential methods through SPSS 16 and Smart PLS software. In this study, descriptive statistics including frequency, frequency percentage, frequency distribution table, and graphs and also describing the characteristics of the respondents to the questionnaire were used to describe the data. In inferential analysis, data analysis was performed using factor analysis. The results showed components: interpersonal, personality traits, operational management, cognition of the environment, parental involvement, professional knowledge, human resource management, and finally general knowledge because none of the components had a factor load of less than 0.3. They were not removed from the process of factor analysis and finally, all 8 components, with their indicators, were accepted under the title of dimensions and components of the development model of school principals based on the competency-based approach in secondary schools in Tehran. Pattern fit indicators in factor analysis confirm pattern to fit.
منابع پورکریمی، جواد، فرزانه، محمد و نوروزی، میترا. (1395). واکاوی صلاحیتهای حرفهای مدیران مدارس. مدیریت مدرسه، 4(1)، 25-1
خروشی، پوران (1394). راهکارهای توسعه حرفهای معلمان در کشورهای توسعه‌یافته با تأکید بر ضرورت توجه به آن در دانشگاه فرهنگیان. فصلنامه علمی تربیت معلم فکور، 1(1)، 66-53.
زین آبادی، حسن رضا. (1389). رهبران تحول بخش در مدرسه: مدیران زن یا مدیران مرد؟. زن در توسعه و سیاست، 8(2)، 141-115.
سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش (1390).
سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش تدوین شده با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی وزارت آموزش و پرورش.
غنی زاده، مهری. (1396). ارائه مدلی جهت بهسازی معلمان. رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
فرحبخش، سعید، جعفری سرابی، مهرداد، سیاه کمری، الهام، غلامی، محمد و مرادی، سمیه. (1396).
تدوین صلاحیتهای علمی- حرفه ای مدیران مدارس ابتدایی استان لرستان. دوفصلنامه علمی پژوهشی مدیریت مدرسه، 5(1)، 127-113
فتحی واجارگاه، کورش (1393)، آموزش و بهسازی منابع انسانی به کجا ره می‌سپرد؟(روندها و سناریوهای در حال ظهور)، اسلاید ارائه‌شده در کارگاه آموزشی بهسازی منابع انسانی، تهران.
قنبری، سیروس و محمدی، بهرام. (1395). ارائۀ الگوی توسعۀ حرفهای مدیران مدارس دورۀ متوسطه: یک تحقیق کیفی. دوفصلنامه علمی پژوهشی مدیریت مدرسه، 4(2)، 143-123
موسی‌پور، نعمت‌الله و آمنه احمدی. (1393). پیش‌نویس طراحی کلان (معماری) برنامه درسی تربیت‌معلم، ویراست پانزدهم، تهران: دانشگاه فرهنگیان.
میرسپاسی، ناصر. (1389). مدیریت راهبردی منابع انسانی و روابط کار، تهران، انتشارات میر.
نصر، احمدرضا؛ شریفیان، فریدون(1386). رویکرد های کمی،کیفی و ترکیبی در پژوهش های تربیتی. فصلنامه روش شناسی علوم انسانی، 13(52): 152-165.
Allen, K., Vella-Brodrick, D., & Waters, L. (2017). School belonging and the role of social and emotional competencies in fostering an adolescent’s sense of connectedness to their school. In Social and Emotional Learning in Australia and the Asia-Pacific (pp. 83-99). Springer Singapore.
Akhtar, P., Khan, Z., Frynas, J. G., Tse, Y. K., & Rao‐Nicholson, R. (2017). Essential micro‐foundations for contemporary business operations: Top management tangible competencies, relationship‐based business networks and environmental sustainability. British Journal of Management.
Angelides, P. (2012). Forms of leadership that promote inclusive education in Cypriot schools”, Education Management Administration and Leadership, 40 (1), 21-36.
Bloch, C., Sørensen, M. P., Graversen, E. K., Schneider, J. W., Schmidt, E. K., Aagaard, K., & Mejlgaard, N. (2014). Developing a methodology to assess the impact of research grant funding: A mixed methods approach. Evaluation and program planning, 43, 105-117.
Bacheler, M. (2015). Professional Development of Continuing Higher Education Unit Leaders: A Need for a Competency-Based Approach, The Journal of Continuing Higher Education, 63(3), 152-164.
Chan, C. K., & Ho, D. W. L. (2018). Unequal Vulnerability to Social Risks: Analysis of Hong Kong’s Social Strata (1993–2013). In Hong Kong 20 Years after the Handover (pp. 153-176). Palgrave Macmillan, Cham.
Feng, Y., & Richards, L. (2018). A Review of Digital Curation Professional Competencies: Theory and Current Practices. Records Management Journal, 4, 8, 36-47.
Galavzi, P. (2011). Principals’ Perceptions of Their Own Professional Development. Presented to the faculty of the Graduate School of the University of Texas at austain, in partial fulfillment of requirement for degree of doctor of education.
Han, X., & Feng, Z. (2013). Chapter 24 School-Based Instructional Research (SBIR): An Approach to Teacher Professional Development in China. In from teacher thinking to teachers and teaching: The evolution of a research community (pp. 503-525). Emerald Group Publishing Limited.
Hirsch, A. R. (2009). Making the second ghetto: Race and housing in Chicago 1940-1960. University of Chicago Press. Ibarra E. C. (2015) Professional development of principals: A path to effective secondary school administration in Nigeria, Africa Education Review, 11:4, 674-689 Domitrovich, C. E., Durlak, J. A., Staley, K. C., & Weissberg, R. P. (2017). Social‐Emotional Competence: An Essential Factor for Promoting Positive Adjustment and Reducing Risk in School Children. Child Development, 88(2), 408-416.
Ko, S., & Chan, S. C. (2017). Are we in sync? How industry practitioners and academics profile managerial competencies: A study of an Association to Advance Collegiate Schools of Business–accredited business school in Hong Kong. Journal of Education for Business, 92(3), 138-144.
Reston, V. A. (2015). National Policy Board for Educational Administration. Professional Standards for Educational Leaders. American Association of Colleges of Teacher Education Saitis, C., & Saiti, A. (2018). Dimensions of School Management Leadership. In Initiation of Educators into Educational Management Secrets (pp. 163-183). Springer, Cham.